Naar de WC in de trein
15 november 2019
Eerst een stukje terug in de tijd
Ruim tien jaar geleden kwamen er treinen zonder toilet op de rails. Dat paste toen in de filosofie dat reizigers deze treinen alleen op korte trajecten zouden gebruiken (treinen voor de langere afstanden hielden wel sanitaire voorzieningen). Aldo Markus, beleidsadviseur bij Rover: “Bovendien was het goedkoper want er waren immers geen schoonmakers meer nodig, en het is niet meer van deze tijd dat toiletten niet meer waren dan een ‘gat in de vloer’. Dat laatste vroeg om investeringen in de treinen en in installaties om de toiletten te legen.”
De eerste successen
De toiletloze treinen leidden tot veel weerstand. Ook Rover voerde samen met andere organisaties actie om de toiletten terug te krijgen. De eerste die tot inkeer kwam was NS, die de toezegging deed voortaan alleen nog treinen met toiletten aan te schaffen en deze alsnog in te bouwen in treinen die na 2025 nog in dienst zijn. Bovendien hebben NS en ProRail sindsdien op een groot aantal stations toiletten aangebracht of gemoderniseerd.
Anne van der Wel, woordvoerder NS: “Wij willen onze reizigers een zo aangenaam mogelijk verblijf op onze stations bieden en toiletten zijn een belangrijke basisvoorziening, zeker ook op de kleinere stations. Van de 220 stations met een stationsgebouw, treffen reizigers op maar liefst 180 stations een toiletvoorziening. Reizigers kunnen in de Reisplanner app zien welke voorzieningen aanwezig zijn op hun station. Onze Intercity’s en nieuwe Sprinters beschikken allemaal over een toilet. Daarnaast worden nu 131 oudere sprinters vernieuwd en deze krijgen dan ook een toilet. Dat betekent dat eind 2021, op een handjevol na, al onze treinen een toilet hebben.”
Treinstellen die al in dienst zijn vallen tussen wal en schip
Dat laatste gebeurt ook in de provincies die opdrachtgever zijn voor een aantal regionale spoorlijnen. Al deze provincies schrijven inmiddels voor dat nieuwe treinen een toilet moeten krijgen. Ze schrijven echter niet voor dat er toiletten in de treinstellen moeten worden ingebouwd die al in dienst zijn (en vaak tot na 2030 zullen blijven rijden). Markus: “Voor ons was dat de reden om er in Gelderland, Zuid-Holland en Overijssel op te blijven aandringen alsnog inbouw te realiseren.”
Ook knooppunten
Maar openbaar vervoer is meer dan trein alleen. Daarom zet Rover zich óók in om op knooppunten van bus-, tram- en metrolijnen in toiletten te voorzien, niet alleen in steden maar ook op het ‘platteland’. Markus: “Mooi meegenomen natuurlijk dat ook fietsers en wandelaars daar dan gebruik kunnen maken. Ook in reisplanners en apps is tegenwoordig te vinden waar je onderweg naar de wc kunt. Toiletten in de openbare ruimte zijn immers zinvol voor iedereen die onderweg is. Met of zonder medische noodzaak.”
